Bijna dertig jaar geleden startte ik mijn bedrijf voor loopbaanontwikkeling, coaching. Ik was een pionier. Vanaf die periode doe ik onderzoek, studeer ik en volg ik diverse stromingen binnen de psychologie. Inmiddels heb ik vele artikelen op mijn naam staan en gelukkig ook vijf studieboeken. In 2012 maakte ik een lijst van de hulpvragen van vele cliënten welke ik mocht ontmoeten. Na een analyse kreeg ik inzicht in de problematiek en dat resulteerde in een conclusie: “bijna alle hulpvragen richten zich naar een speciaal onderwerp, namelijk Vertrouwen”. Welke hulpvraag ik ook kreeg (zowel in individuele therapie, als relationele therapie, als coaching) het had steeds te maken met vertrouwen. Weinig zelfvertrouwen, geen vertrouwen in de maatschappij, zelf geen vertrouwen in het eigen lichaam. Ik ontdekte nog meer na onderzoek: “vele ziektes hebben een oorsprong in een disbalans tussen lichaam en geest”. Hoe meer ik hierover nadacht, des te overtuigender werd ik. Uiteindelijk kreeg ik zicht op de paradox van vertrouwen, namelijk ons wantrouwen. Toen ik wantrouwen ging ontleden, kreeg ik ineens een lange lijst van klachten voorgeschoteld. In 2016 begon ik aan het schrijven van mijn boek “De essentie van het Leven”. In mijn boek (welke is uitgegeven eind 2019), leg ik uit hoe essentieel vertrouwen is in ons bestaan. Het hele proces van verdieping heb ik een naam gegeven: “Confisiologie”. Confisio betekent in het Latijns: vertrouwen! Confisiologie noem ik de wetenschap van het vertrouwen. 

 

Gedurende mijn studie klinische neuropsychologie en ontwikkelingspsychologie kreeg ik veel antwoorden vanuit de wetenschap. Ik correleerde daar nog een aantal andere invalshoeken aan en kwam tot een zestal eigenschappen: biologie (genetische bepaling), sociologie (in contact met anderen, ofwel onze afhankelijkheid), psychologie (onze geestelijke ontwikkeling), pedagogie (opvoedingsgerichte ontwikkeling, ontstaan van gedrag), vitaliteit (gezondheid) en filosofie (datgene waar wij geen antwoord op hebben). 

Onze geestelijke gezondheid wordt meestal uitgedrukt in symptomen, manifestaties. Daar wordt aan gewerkt. Confisiologie behandelt het geheel en brengt alles terug naar het uiteindelijke ontstaan en de ontwikkeling van vertrouwen. Vertrouwen in jezelf en het vertrouwen in de ander. Binnen onze zelfwaardering komen daar nog een aantal pijlers bij, welke vormgeven aan het totaalbeeld over de waardering van jezelf. Respect koppelen wij eraan. Vertrouwen en Respect zijn dus de twee hoofdpijlers. Vertrouwen krijg je dingen te doen, te ondernemen. Daar horen keuzesmaken bij. Ervaren wat een keuze oplevert. Bij het respectdeel hoort je kwetsbaarheid bij, ofwel je integriteit. Kun jij jezelf zijn naar andere toe, of maskeer je liever. Veel beroepen (de meeste eigenlijk) vallen bij de uitvoering ervan niet onder het begrip van Integriteit. Anders kunnen de beroepen nooit bestaan. Denk aan juristen. Een jurist kan bijna niet integer handelen. Hij volgt de wet, de regels en is actief bij de totstandkoming van normen & waarden. Een jurist handelt uit cognitief overzicht en vergeet helaas het empathische deel mee te nemen in hun werk. Veel beroepen zijn dus niet te vertrouwen. 

 

Een ander aspect uit de pedagogie en geschiedenis leert ons, dat wij Nederlanders eigenlijk een kritisch volkje zijn. Dit betekent veel. Wij voeden onze kinderen op vanuit een kritische gedachtengoed welke vaak autoritaire wordt overgedragen. Het kinddeel (onze emotie) krijgt vanaf zijn derde jaar voldoende voeding om zich aan te passen vanuit angst. Tot frustratie toe. Ontwikkelingspsychologie (met name E.Erikson) bevestigd de gevoeligheid ervoor gedurende ontwikkelingsfasen van een kind. 

 

Hypothetisch kan het zijn, dat hiermee het wantrouwen vorm krijgt. Wantrouwen in je omgeving, in je veiligheid, in je ontwikkeling. We krijgen dus vanuit onze nature en nurture gedachtengoed ons wantrouwen aangeleverd. De life events zorgen voor bewijslast: het klopt! 

Alles bij elkaar genomen leidt de route naar ons hoofdthema, ofwel onze essentie van het leven: Vertrouwen. Hoe winnen wij vertrouwen, vanuit een culturele ontwikkeling van wantrouwen? Onze MRIscans in de hersenen geven momenteel veel inzicht over de vertaling van gevoelens in ons brein. Het toont aan, wat er gebeurt, als we boos of bang zijn. Twee eigenschappen welke in ons brein verpakt worden in de functie van onder meer de amygdala. Om vertrouwen te verkrijgen zijn vijf hersengebieden actief. Onafhankelijk en in samenhang van elkaar hebben zij een functie binnen het systeem, zowel gevoelsmatig als cognitief. 

In ons bestaan weten wij onze overlevingsstrategie vast te stellen. Dat leren wij ons aan, vanuit opvoedkundige interventies. Gedrag is het bewijs hiervan. Evolutionaire is het dus van belang, dat onze overlevingsstrategie gebaseerd is op vechten of vluchten. Bevriezing is er later bijgekomen, welke je letterlijk lam legt. In het principe van vechten en vluchten worden er vele hormonale acties uitgevoerd, waarbij altijd het accent ligt op zolang mogelijk te overleven. Je verdrinkt als het ware niet zo makkelijk, het is een faseplan. Hetzelfde zie je bij hongerdood. Het is een lijdensweg, waarin je vaak nog voldoende ontsnappingspogingen kunt ondernemen, mits het je lukt. De belangrijkste schakel is de alertheid. Alert zijn betekent overleven. Alert zijn is de paradox van onze angst. We hebben angstgevoelens nodig om te overleven en tevens te gebruiken om onze alertheid te ontwikkelen. Het proces begint al in de baarmoeder. Alertheid is ook de schakel tussen de ontwikkeling van wantrouwen naar vertrouwen. 

 

Als wij allen de cliënt bewust maakt hoe hun alertheid zich heeft ontwikkeld of hun zelfvertrouwen vorm kan krijgen zien we snellere en efficiëntere oplossingen voor hun problemen of klachten. Meestal helpt het inzicht in de cliënt te krijgen door deze vragen te stellen:

 

Wat betekent vertrouwen voor jou? Is het cognitief of gevoel of beiden?

Als het een gevoel is: hoe voelt dan vertrouwen?

 

Deze laatste vraag zal veel hoofdbrekens opleveren. Echt niet gemakkelijk te beantwoorden, als je het gaat ontleden. 

 

Nu hou ik al vanaf 2012 bij hoe cliënten reageren op een andere aanpak van onze geestelijke gezondheidszorg. Ik krijg veel lof en bevestiging. Het werkt sneller en efficiënter. Als je als confisioloog kunt vaststellen waarin je cliënt het meeste investeert (wantrouwen of vertrouwen) en hoe de cliënt dat doet, krijg je sneller contact met de innerlijke pijn. Depressies, burn-out kunnen gerichter behandeld worden. Ik bied nu pakketten aan, waarbij de cliënt gedurende sessies van 2 of 3 uur geconfronteerd worden met wie ze nu eigenlijk zijn en wat ze willen (autonomie). De pakketten worden ondersteund met interventies. Voor mijn eigen praktijk heb ik meerdere interventies om in te zetten: “mijn werkboek” van 500 pagina’s met interessant materiaal om jezelf te leren begrijpen gecombineerd mijn boek ”de essentie van het leven – zoektocht naar de balans tussen vertrouwen en wantrouwen”, gedragsstijl onderzoek, etc. 

Mijn opleidingen die ik aanbied aan hulpverleners richten zich op het begrijpen van wat vertrouwen allemaal inhoudt en hoe wantrouwen zich manifesteert. Verder hoe je alertheid ontwikkeld om vanuit het wantrouwen de balans terug te krijgen in je leven tussen gelukkige momenten en ongelukkige momenten. Want uit de studie blijkt ook, dat ongelukkig zijn nodig is om de alertheid te ontwikkelen. Alertheid bepalend voor onze overleving.