Gevoel van afwijzing

Veel mensen kunnen last hebben van een gevoel van afwijzing. Hoe de afwijzing voelt kan bij ieder mens weer verschillend zijn. In ieder geval is het gevoel van afwijzing dubbel: je bent verdrietig of teleurgesteld en tegelijk boos of gefrustreerd.

afwijzing

Volwassenen die last hebben van een gevoel van afwijzing hebben het gevoel al in hun vroege jeugd ervaren. De afwijzing komt van een ouder. In de gehechtheidsfilosofie spreken we over een ambivalente onveilige gehechtheid. Ambivalent betekent ook wel dubbelwaardig. Als iemand ambivalent is, dan weet deze persoon vaak niet tussen welke twee waarden er moet worden gekozen. Er spelen dan tegenstrijdige gevoelens. Ambivalentie zijn emoties die over hetzelfde object, idee of persoon gaan en die in conflict zijn met elkaar.Als je op zoek bent naar erkenning heeft dat altijd te maken met een gevoel van afwijzing.

Een mooie uitspraak vind ik: “het aanvaarden van jezelf als degene wie je bent die je bent” (Jan Rademakers).

Kinderen met een ambivalente stijl van hechten (ik ben OK en jij ook, maar ook weer niet) hebben een sterk verlangen naar liefdevolle aandacht van de ouder en zijn hier voortdurend in positieve en in negatieve zin mee bezig. Het ene ogenblik klampen zij zich aan de ouder vast en doen alles om nabijheid te ervaren en het volgende ogenblik verbreken ze woedend het contact, omdat ze niet precies krijgen wat ze zoeken (vermijdende stijl). Er is een grote angst om veronachtzaamd te worden en de aandacht van de ouder kwijt te raken. Zodra iets in het gedrag van de ouder daarop lijkt voelen zij zich diep gekwetst en afgewezen, trekken zij zich stampvoetend terug of kunnen zij in grote woede ontsteken. Het ene ogenblik voelen ze zich klein en onzeker en hebben ze je nodig, het volgende ogenblik hebben ze een grote mond, gaan ze te keer en willen ze niets met je te maken hebben. Zij willen heel graag hechten, maar zijn tegelijkertijd doodsbang voor de teleurstelling. Zij hebben weinig controle over hun impulsen en emoties. Ze huilen snel en zijn vlug boos. Het zijn vaak allemansvriendjes met weinig gevoel voor een kloppende afstand of nabijheid. Het verwarrende is vaak dat het lijkt alsof je een wederkerig contact met hen hebt, maar dat blijkt meestal niet zo te zijn. Deze kinderen zoeken contact voor hun eigen behoeftebevrediging en zijn er niet of nauwelijks mee bezig wat jij van hen nodig hebt. Als volwassene is het daarom moeilijk voor hen om bevredigende, duurzame relaties aan te gaan. Zij vertonen een patroon van aantrekken en afstoten, van openstellen voor en op handen dragen van de ander naar een verbreken van het contact en de ander de grond in boren. 

Peuter

Als peuter ben je ieder moment van de dag bezig jezelf te ontwikkelen. De ontwikkeling gebeurt door het ondernemen van activiteiten. Een peuter leeft helemaal in het hier en nu. Kent nauwelijks een verleden en kijkt niet naar de toekomst. Het geheugen vult zich aan de hand van herhalingen van ervaringen. Een peuter wil altijd wel graag dicht bij een gehechtheidsfiguur zijn. Een volwassene zorgt namelijk voor de gewenste veiligheid. Aangezien een peuter het nodig heeft over grenzen van eigen kunnen te gaan (leerproces), zonder rekening te houden met de grenzen van de omgeving, is het fijn dat een ouder in de buurt is om de handelingen van de peuter te volgen, zodat het veilig uitgevoerd of ervaren kan worden. Als een ouder voortdurend beschermend optreedt en corrigerend, of zich afkeurend bemoeit met de handeling van de peuter, krijgt de peuter de verkeerde bekrachtiging. Bij herhaling van de afkeurende of beschermende opvoedstijl van de ouder, krijgt het kind geen zelfvertrouwen en past het zich voortdurend aan. Het gevoel van afwijzing wordt vervolgens sterker. De peuter gaat steeds meer zijn best doen om een positieve reactie te krijgen van de ouder. De peuter gaat op zoek naar een belonende bekrachtiging, echter kan niet zichzelf zijn. 

Puber

Een puber hoort wederom over grenzen te gaan, van zichzelf en van de omgeving. Op deze wijze ervaart de puber wat de consequenties van de handelingen zijn. Niet de consequenties welke door ouders worden opgelegd, deze consequenties ondersteunen juist het anti beleid van een puber. De consequenties zelf ervaren van eigen gedrag is belangrijk bij een puber. De puber hoort het zelf te ervaren als het een grens over gaat. Daarom is ondersteunende en uitdagende communicatie door ouders gedurende de pubertijd enorm belangrijk het kind zelf te laten ervaren wat consequenties voor eigen gedrag kunnen zijn. Er zijn echter maar weinig ouders bewust bezig met het ondersteunen en uitdagen van hun puber. De dominante ouder is eerder aanwezig, zoals gebeurde in de peutertijd. Vaak worden gevoelens van afwijzing wederom bekrachtigd. Iedere puber is van nature erg loyaal naar de eigen familie. Laat je puber ander gedrag zien in respect naar anderen, dan heb je als ouder daar juist een bijdrage in gehad. Pubers willen dan liever afgewezen worden, dat voelt vertrouwt. Vandaar dat het ongewenste gedrag zich blijf herhalen.

Erkenning

Bij afwijzing groeit voor het kind de wens om erkent te worden. Het kind gaat zich steeds meer aanpassen aan de wensen van zijn omgeving. Voor het kind is er al geen besef meer wie het kind zelf is en wat de kwaliteiten van het kind zelf zijn. Vandaar dat veel jongeren worstelen bij het maken van keuzes. Ze hebben nooit geleerd consequentie te ontwikkelen, laat staan te denken of het te begrijpen. Please gedrag leren ze wel. Eigenlijk is dit gedrag wederom een zoektocht naar erkenning. Veel volwassenen ontwikkelen op deze wijze een please gedrag. Ze passen zich voortdurend aan. Sommige beroepen zijn juist blij met mensen die pleasen, denk aan verpleging. Mensen in de ouderenzorg, vrijwillig of niet, halen op deze wijze vaak een gevoel van erkenning. Want ouderen hebben hen nodig. De schade welke ze zelf geleden hebben in hun leven, kunnen ze nu in de ouderenzorg vereffenen, want daar krijgen ze wel hun erkenning. Ze zijn nodig, dat voelt goed. 

Relatie

Als een relatie wordt beëindigt kun je te maken krijgen met een intens gevoel van afwijzing. Zeker als je zelf nog van de ander houdt. In de liefde is het dus cruciaal voor je hoe je bent opgevoed en om kunt gaan met afwijzing. Relaties met strijd beëindigen heeft vaak ook te maken met de frustratie om afgewezen te worden. Je reactie is dus afhankelijk van de reactie die je als peuter en puber hebt ervaren. Ook kan het verantwoordingsgevoel enorm opsteken als je van iemand niet meer houd. Denk daarbij aan de ambivalente reactie op een einde van een relatie. Daardoor kun je nog jaren lang bij iemand blijven, terwijl je allang weet dat je weg wilt. Je wilt de ander niet afwijzen, omdat je zelf weet hoe dat voelt.

Angst

Een gevoel van afwijzing heeft alles te maken met angst. Twijfel en onzekerheid horen bij angstgevoelens. Vaak voel je al iets in je buik als signaal. Angstgevoelens zijn verbonden met je buik. Je hebt in je jonge jeugd nooit zelf geleerd, wat de consequenties zijn van iets wat je deed. Vaak werd er al door de ouder gecorrigeerd, door afwijzend gedrag (afkeur of het woordje Neen te gebruiken zonder uitleg dat het zelf (ouder) de handeling niet wil) of zelfs beschermend gedrag (doe maar niet, want dat kun je nog niet). Of voortdurend het kind in zijn eigen ontwikkeling tegenhouden (met de bedoeling het kind te willen beschermen). Ouders kunnen moeilijk observeren, hebben vooral de tijd niet om te observeren. Ik vermoed dat het aantal clienten die problemen hebben met het gevoel van afwijzing enorm gaat toenemen in de toekomst. Het gevoel van angst zorgt voor verwarring.

Vluchtelingen

Ik ken vele volwassenen van hoge leeftijd, die het gevoel van afwijzing maar al te goed kennen. Iedere streber, iedere narcist, iedere borderliner en noem maar op, zoeken allemaal erkenning. Te mogen zijn wie ze zijn (en daar komt het) die ze daadwerkelijk van zichzelf zijn. Natuurlijk heeft ieder kind te maken met het zich aanpassen aan de omgeving, echter de manier waarop ze bekrachtigd worden is relevant. Vaak met straf of negatief, zelfs te veel belonende bekrachtigingen halen het zelfvertrouwen onderuit. Het is ook heel erg moeilijk om de juiste bekrachtigingen toe te passen. In de maatschappij is het aan de orde van de dag: iedereen moet zich aanpassen. Op school, op je werk en noem maar op. Bij de inburgering wordt niet naar de kwaliteiten van de vluchteling gekeken, ze moeten geschikt zijn om bij de Nederlandse cultuur te horen. voortdurend ondervinden vluchtelingen afwijzing als mens, ze voelen zich altijd beoordeeld en helaas veroordeeld. als een vluchteling in het land van herkomst wel erkend werd, zal op latere leeftijd de afwijzing door Nederlanders onbegrepen worden. Als zij steeds afgewezen blijven, zullen zij enorm gefrustreerd kunnen raken, met tot gevolg, datgene wat politieke partijen juist rond bazuint in hun verkiezingsprogramma en het volk opzet tegen vluchtelingen. Gekweekt door wederom een volwassene. Onze cultuur is helemaal afgestemd op afwijzing, dus is het niet gek, dat een overgroot gedeelte van onze eigen bevolking zich afgewezen voelt. Onze kinderen wordt het al aangeleerd, terwijl ieder mens op zoek is naar zichzelf en te mogen zijn wie ze zijn, die ze zijn. 

Reflectie

Een gevoel van afwijzing heeft dus alles te maken met jezelf te mogen zijn. En niemand hoeft dat aan jou te bevestigen of het goed of slecht is. Jij zelf kunt jezelf accepteren zoals je doet of zoals je bent die je bent. De enige manier om af te rekenen met een gevoel van afwijzing is het voortdurend reflecteren over je eigen handelingen, gedrag en uitspraken. Je hebt te leren inzien, wat het deel is van jezelf en wat het deel is van de ander. Op deze wijze kan niemand jou kwetsen en kun je vol vertrouwen en respect voor jezelf instaan. Dat noemen wij: integer handelen. Als je last hebt van gevoelens van afwijzing heb je te leren onderscheid te maken in de delen wat van de ander is en wat van jou. De moeilijkste les om afstand te doen van het gevoel van afwijzing is anders omgaan met je ouders. Je ouders als leerproject zien. Met name de communicatie tussen je ouder en jij zelf veranderen. Vanuit jezelf, want ouders zullen nooit vanuit zichzelf de communicatie veranderen, anders hadden ze dat wel vroeger al gedaan. Je eigen respect deel gaat enorm omhoog als je niet meer hunkert naar erkenning of het gevoel van afwijzing laat winnen. doordat het respect voor jezelf toeneemt zul je ervaren, dat het respect voor je omgeving ook sterker wordt. Je uiteindelijke zelfwaardering groeit. Gevoel van afwijzing verlaagt je zelfwaardering, zowel in respect als vertrouwen. Als je gewend bent afgewezen te worden door anderen, zul je altijd ervaren dat ook jij jezelf afwijst. 

 

School voor zelfwaardering

De trainingen op de “school voor zelfwaardering” bieden voldoende oefeningen om afscheid te nemen van gevoelens van afwijzing of hunkering naar erkenning. Ouders doen er goed aan enkele technieken te leren om hun kinderen niet te bekrachtigen zodat ze levenslang zich afgewezen voelen. Werkgevers doen er goed aan, om minder presterende werknemers of hoog ziekteverzuim aan te pakken, door hun werknemers een training zelfwaardering aan te bieden. Volwassenen die het gevoel van afwijzing kennen, doen er goed aan, er voor goed afstand van te nemen. Volg de trainingen! 

 

Contact

Zelfwaardering.com
Calèche 20
5146 BG Waalwijk
Noord Brabant
telefoonnummer: 06 10266 452
e-mailadres: info@schoolvoorzelfwaardering.nl
youtube-zelfwaadering linkedIn-School-voor-Zelfwaardering facebook-zelfwaardering
Sluiten

Inloggen

Log eenvoudig in met je account. Of wanneer je nog niet geregistreerd bent, klik je op Account maken.

Nog niet ingelogd

Emailadres
Wachtwoord
Inloggen
Maak een account
Ik weet mijn wachtwoord niet.
Sluit venster